Hybride werken? Dat regelen we samen!

De VHP2 is blij met het SER-advies over hybride werken (plaats- en tijdsonafhankelijk werken, zoals deels op kantoor en deels daarbuiten) Dit advies geeft werknemers meer zeggenschap over hybride werken. Dit past geheel in de beleidsuitgangspunten van de VHP2. Het biedt ons ook de mogelijkheid om dit onderwerp in Cao’s nader uit te werken. Maatwerk hierbij is leidend. Zie hier het persbericht van de VCP waarbij de VHP2 is aangesloten.

‘Hybride werken? Dat regelen we samen. In goed overleg en op een manier die past bij de werknemer en de werkgever.’ Dat is de kern van een nieuw advies van de SER over hybride werken dat wordt aangeboden aan het Kabinet. Hybride werken (plaats- en tijdsonafhankelijk werken, zoals deels op kantoor en deels daarbuiten) is binnen bedrijven overduidelijk bezig aan een opmars na corona. Om de kansen van hybride werken te blijven benutten (o.a. betere werk-privé-balans, minder reistijd, meer productiviteit, minder kosten, etc.) en de risico’s te ondervangen brengt de SER vandaag een advies uit aan het Kabinet. Er wordt geadviseerd dat werkgevers en werknemers hybride werken in overleg gezamenlijk vormgeven, op een manier die past bij hun situatie en het bedrijf. De SER adviseert ook om daar collectieve afspraken over te maken met de OR, via de personeelsvertegenwoordiging of via een CAO.

De SER adviseert dat de werkgever om verzoeken van de werknemer tot wijziging van de arbeidsplaats binnen de Wet flexibel werken beoordeelt en toetst aan het criterium van redelijkheid en billijkheid. Op die manier kunnen alle overwegingen en belangen van zowel de werknemer als de werkgever bij hybride werken worden meegenomen. Dit biedt werknemers meer zeggenschap over hybride werken en biedt werkgevers tegelijkertijd ruimte voor maatwerk binnen hun organisaties. Als werkgevers en werknemers hierover collectieve afspraken hebben gemaakt worden verzoeken van de werknemer om de arbeidsplaats te wijzigen beoordeeld op basis van die collectieve afspraken.

Met deze adviezen ontstaat een goede balans tussen zeggenschap en maatwerk en kunnen werknemers en werkgevers samen de kansen van hybride werken benutten. De SER stelt voor het wetsvoorstel ‘werken waar je wilt’ in lijn met het advies aan te passen. Daarnaast adviseert de SER om de juiste randvoorwaarden te creëren op het gebied van digitalisering, arbeidsomstandigheden en fiscale regels om hybride werken binnen organisaties goed vorm te kunnen geven.

“De toekomst van werken gaat er fundamenteel anders uit zien dan dat we in het verleden gewend waren. Om de kansen van hybride werken te kunnen benutten moet het kabinet concrete stappen zetten zodat werknemers voldoende zeggenschap hebben over waar en wanneer zij werken en werkgevers voldoende mogelijkheden hebben tot maatwerk om hybride werken binnen organisaties goed vorm te kunnen geven.” Mariëtte Hamer, SER-voorzitter

Hybride werken heeft de toekomst

Hybride werken, of plaats- en tijdonafhankelijk werken, is niet nieuw. Het bestond al voor de coronacrisis maar door die crisis zijn veel mensen meer thuis gaan werken. Door de nieuwe ervaringen met hybride werken willen steeds meer werkgevers en werknemers hybride werken. Veel organisaties richten het werk daar ook al op in en hebben er al afspraken over gemaakt die bij hun situatie passen. Ook kan door technologisering en digitalisering hybride werken in de toekomst voor meer werknemers en werkgevers mogelijk worden. Het is belangrijk dat wet- en regelgeving en nieuwe instrumenten werkgevers en werknemers ondersteunen en dat zij samen met de overheid goede afspraken maken over hoe hybride werken voor wie dat wil en kan, gerealiseerd kan worden. Daarbij moet ook rekening worden gehouden met de grote groep werkenden die niet hybride kan of wil werken. Een kloof tussen mensen die wel en niet hybride kunnen werken moet worden voorkomen. De SER schrijft dat in het advies Hybride werken.

Uitgangspunten voor hybride werken

Werkgevers én werknemers kunnen zowel positieve als negatieve gevolgen ondervinden van hybride werken, maar de mate waarin verschilt per individu en organisatie en hangt af van de vormgeving van hybride werken binnen organisaties. De SER heeft daarom in het advies diverse uitgangspunten geformuleerd voor de vormgeving van hybride werken: er moet een goede balans zijn tussen zeggenschap en maatwerk, hybride werken moet op basis van overleg tussen werkgever en werknemer worden gerealiseerd, er moet op basis van vertrouwen en verantwoordelijkheid worden gewerkt, het werken moet gezond gebeuren en zoveel mogelijk bijdragen aan het welzijn van de werknemers. Daarnaast moet worden gelet op sociale cohesie en zoveel mogelijk mensen moeten de kansen van hybride werken kunnen benutten.

Juridische kaders en preventie

De SER doet in het advies diverse aanbevelingen rond regelgeving over hybride werken. Plaats- en tijdonafhankelijk werken vraagt behalve om verduidelijking van de juridische kaders ook om inzet op preventie van fysieke en mentale klachten, door vergroting van deskundigheid en handhaving bij gezond en veilig hybride werken. Voor specifieke groepen werkenden, waaronder grenswerkers en werkenden met een beperking is steun nodig, en ruimte om collectieve afspraken te maken. Zo loopt voor grenswerkers de tijdelijke regeling die hybride werken makkelijk maakte in de coronatijd af en is haast geboden. Tot slot beveelt de SER aan om de (digitale) infrastructuur, vaardigheden en cybersecurity te verbeteren die nodig zijn om hybride werken beter en veiliger te doen. Denk ook aan eenduidiger fiscale regelingen en zorg dat ze meer ruimte bieden voor hybride werken. Onderzoek de positieve gevolgen van hybride werken op het milieu en filevorming en ondersteun de verruiming van mogelijkheden om hybride te werken, onder andere door de ontwikkeling van de regio’s te stimuleren. Verspreid kennis en advies over hybride werken en maak deze kennis beschikbaar en toegankelijk.